Piyasada alım satımı yapılan kripto paraların sayısı durmaksızın artmaktadır. Hatta öyle ki, bu makalenin kaleme alınması tarihinde (31 Ocak 2022) 17.200’den fazla dijital koin, CoinMarketCap üzerinde listelenmiş haldedir. Bunu daha ilginç yapan şey, bu kriptoların binlercesinin Ethereum blok zinciri üzerinde kurulmuş olmasıdır. 

Kripto alanına kendisini yakın zamanlarda tanıtan pek çok koinden birisi de Loopring (LRC)’dir. Bu koin göreceli olarak yeni olabilir ama pek çok kripto heveslisi ve yatırımcısı arasında şimdiden popülerlik kazanmış haldedir. Peki bu nasıl mı mümkün olabilir? Hadi birlikte belirleyelim.

Loopring’e bir derin dalış

Loopring, aynı zamanda 1’inci Katman olarak da adlandırılan Ethereum blok zinciri veya ana zincir üzerine kurulmuş bir protokol veya programdır. Basitçe ifade etmek gerekirse Loopring, taban ağı veya 1’inci Katmanı iyileştirmek için tasarlanmış bir 2’inci Katman ağ protokolüdür. Bu yükseltmelere, gönderi işlemlerini daha hızlı ve daha ucuz hale getirerek kullanıcı deneyimini iyileştirmek de dahildir. 

Loopring gibi 2’inci Katman ağları, sinema kapısından çıkmaya çalışan insanların birbirini ittire ittire çıkışa doğru aceleyle ilerlemesine katılma gereksiniminizi ortadan kaldırmak için sizin kullanımınıza amade bir başka çıkış kapısı gibi düşünebilirsiniz. Loopring, gönderi işlemi tıkanıklığı yükünü azaltmak amacıyla Ethereum ağı üzerine kurulmuştur.

Loopring’in geliştiricilerine göre bunun geliştirilmesi, protokolün işlem onay hızının—yani bir blok zincirin gönderi işlemlerini işleme alıp gerçekleştirme hızının—Ethereum’unkinin yaklaşık bin katı hıza ulaşmasını mümkün hale getirmektedir. Ayrıca kendileri, Loopring’in saniyede 2.000 gönderi işlemi (TPS) maksimum seviyesine kadar çıkabileceğini iddia etmektedirler.

Loopring üzerindeki işlemler farklı bir yolu takip ettiği için, Ethereum’un ana zincirinden çok daha hızlı ve çok daha ucuzdur. Bunu daha da ilginç hale getiren, Loopring olarak da bilinen kendi işlev tokeni ve bunun kısa adı olan LRC’dir.

LRC nedir?

LRC, Loopring ağının 2017’de piyasaya sürülmüş olan Ethereum bazlı kripto parasıdır. Bu aynı zamanda Loopring’in merkezsizleştirilmiş borsasının (DEX) sürücüsü olarak da bilinir ve Şubat 2020’de hizmet sunmaya başlamıştır. Bu kripto para da piyasadaki diğer koinlerde olduğu gibi fiyatta ani yükselişler ve düşüşler deneyimlemektedir ve toplam 1.375.076.040 LRC tedariği mevcuttur.

Ekim 2021’de artan değeriyle LRC, diğer koinlerin önüne geçmiştir. Çok uzun olmayan bir süre sonra, aynı yılın Kasım ayında, LRC kripto parası token başına 3,80 USD’nin üzeri seviyeye gelip tüm zamanlardaki en yüksek değerine (ATH) ulaşmıştır. Diğer taraftan ise daha önce de belirttiğimiz gibi LRC, dalgalılık sahibi bir para birimidir. Bu makalenin kaleme alınması zamanı itibariyle LRC’nin satış fiyatı, koin başına 0,9000 USD seviyesinin biraz üstündedir. 

Kripto alanındaki en yeni protokollerden biri olmanın ve dijital koininin yükselen popülerliğinin dışında LRC bilmeniz gereken başka özelliklere de sahiptir. Bunlardan birisi, Loopring’in birincil itici kuvveti olarak da bilinen ZK-rollup’tır.

Ethereum gönderi işlemlerini daha hızlı ve daha ucuz hale getirmede Loopring

Web sitesinde belirtilenlere göre Loopring’in temel öne çıkan noktaları arasında güvenlik, yüksek işlem onay hızı ve düşük masraflı gönderi işlemleri sayılmaktadır. Hadi hızlı bir şekilde bu özelliklerin üstünden geçelim:

  • Güvenli işlemler – Web sitesinde belirtilenlere göre Loopring, “açık kaynaklı, denetimli ve gözetimsiz bir borsa ve ödeme protokolüdür.” Ekosistemi içerisinde kimsenin birbirine güvenme zorunluluğu olmaz. Loopring’de varlıkların her zaman kullanıcıların kontrolünde kalmasını sağlayan şey, ZK-rollup’larıdır(sır vermeyen toplu hale getirme).
  • Yüksek işlem onay hızı – Loopring, ödemeleri ve gönderi işlemlerini binlerce isteği toplu hale getirip zincir dışında işlemektedir. Bunu gerçekleştirmek, işlem işleme hızını iyileştirir ve Ethereum ana zincirinde performans dar boğazını ortadan kaldırır.
  • Daha düşük masraflar – Çoğu işlemler ve gönderiler Ethereum 1’inci Katmanının dışında gerçekleştiği için, gaz tüketimi ve genel işlem masrafları azaltılmış olur.

Artık Loopring’in öne çıkan özelliklerini öğrendiğimize göre, artık bunun arkasındaki güç kaynağı olan ZK-rollup hakkında konuşabiliriz.

ZK-rollup: Loopring’in arkasındaki itici güç

Sıfır bilgili (ZK) rollup veya sıfır bilgili kanıtlar, gönderi işlemlerini özel bir şekilde işlemede kullanılan metottur. Bu, gönderi işlemi hakkında çok fazla bilgi sağlamadan bir şeylerin gerçek olduğunu kanıtlama yoluyla çalışır.

Bu, gazinodaki güvenlik görevlisine yasal minimum yaş gerekliliğini karşıladığınızı söylemeniz ve kimliğinizi veya herhangi bir başka kanıtı göstermeksizin sizi içeri alması gibi bir durumdur. Bunu, biletinizi uçuş görevlisine göstermediğiniz halde uçuşa katılabilmeniz gibi bir örnek gibi de düşünebilirsiniz. 

Sıfır bilgi (sır vermeyen) rolluplar, kripto alanında bulunan ve bir şeylerin ters gitme ihtimaline karşı üçüncü taraflara veya bir merkezi otoriteye çok fazla bilgi ifşa etmek istemeyen protokoller için son derece önemlidir. Basitçe ifade etmek gerekirse bu, sızıntının veya gereksiz bilgi paylaşımının önüne geçer.

Şimdi ZK-rollupların nasıl çalıştığını merak ediyor olabilirsiniz. İsmindeki rollup yani birleştirip toplama kelimesinden de anlaşılacağı üzere ZK-rollup işlemleri, çok sayıda işlemi tek bir işlem haline gelecek şekilde toplar ve 1’inci Katman Ethereum ağı gibi ana zincir üzerinde işleme böyle sokar. İşlemi böyle yürütmek masrafları ciddi şekilde azaltır ve işlem onaylama hızını oldukça yükseltir çünkü bu sayede çok sayıda işlem bir defada tamamlanabilir.

Daha fazla geliştirmeler yolda

Şimdiye kadar öğrendiklerimizle Loopring’in “finansın geleceği için protokoller, altyapı ve kullanıcıya yönelik ürünler oluşturabileceğini” keşfetmiş olduk.” Bu aynı zamanda sağlam güvenlik ve güvenilir performans da oluşturabilmekte, ağın ve kullanıcıların güvenliğini riske atmadan değiş tokuş, ödemeler, alım satım ve likiditenin mümkün olduğu yüksek hızlı bir platformu bu şekilde oluşturmaktadır.

Bu kriptografik olarak sağlam Ethereum protokolü, güvenlik ve uyuma eğer daha az zaman, para ve başka kaynaklar harcayarak bu kaynakları işinizi ve benzer girişimlerinizi geliştirmek için kullanabilmek istiyorsanız sizin için iyi bir seçenek olabilecektir.

Loopring hakkında keşfedilecek çok daha fazla şey mevcuttur, bu yüzden protokolün ve kripto parasının iyi ve kötü yönlerini anladığınızdan emin olmak için kendi yeterli araştırmanızı yaptığınızdan emin olun.