Kripto para alanında başlangıç yapmanın biraz korkutucu olabileceğini anlıyoruz, özellikle de seçebileceğiniz çok sayıda türde cüzdanın olduğunu fark ettiğinizde.
Web üzerinde, mobilde, masa üstünde, donanım ve kağıt cüzdanlar gibi pek çok farklı türde cüzdan vardır. Ancak, işleri sadeleştirmek için, hepsinin iki ana kategoriye dahil olduğunu söyleyebiliriz: gözetimli cüzdanları ve gözetimsiz cüzdanlar.
Gözetimli ve gözetimsiz cüzdanlar nelerdir?
Tanımından da anlaşılacağı üzere, gözetimli cüzdanların anlamı, bir üçüncü tarafın Bitcoin özel anahtarlarınızı sizin adınıza tutmasıdır—çoğu durumda bu, kriptoyu satın aldığınız borsa veya platformdur. Diğer taraftan gözetimsiz cüzdanlar gizli anahtarlarınızı sizin tutmanıza izin verir ve bu sayede fonlarınızın tam kontrolü elinizde olur.
Her iki türde cüzdan da kendi artıları ve eksilerine sahiptir. Bunların her biri farklı türde alım satımcıya hitap eder ve size daha iyi bir fikir sağlamak ve hangisini seçeceğinizi belirlemek için hadi her bir cüzdan türünü daha derinden ele alalım.
Her bir cüzdan türünün artıları ve eksileri
Gözetimli cüzdanlar
Bu türde cüzdanları kullanmanın ilk avantajı, erişilebilirliktir. Yapmanız gereken tek şey, fonlarınıza erişmek için giriş detaylarınızı girmektir, bunun sonrasında fonlarınız harcamanız veya alım satım yapmanız için derhal elinizin altında olur.
Merkezileştirilmiş üçüncü taraflar (borsalar gibi) tarafından sunulan hizmetleri kullandığınız için, gözetimli cüzdanlar kullandığınızda işlem ücretleri genellikle daha ucuzdur.
Buna ek olarak, büyük olasılıkla bir borsada alım satım yapacağınız için, işleminizle ilgili herhangi bir şeyin yanlış gitmesi halinde müşteri destek hizmetleri hizmetinizde olacaktır.
Son da olsa belki de en önemlisi, kaybedebileceğiniz anahtarın olmaması avantajıdır. Özel anahtarlarınız, fonlarınıza erişmenizin tek yoludur ve bunları elde tutma konusunda bir borsaya kendinizden daha fazla güveniyorsanız, gözetimli cüzdanlar sizin için doğru yol olacaktır. Cüzdanınız için parolanızı kaybederseniz, hesabınıza erişimi tekrar kazanmak için sadece kimliğinizi doğrulamanız yeterli olacaktır.
Hadi şimdi bazı dezavantajlar hakkında konuşalım.
Özel anahtarlarınızı siz kontrol etmediğiniz için, teknik olarak cüzdanınızın sahibi siz olmuyorsunuz. Bunun yerine bir borcun sahibi oluyorsunuz. Bu durumu bankaların paranızı tutmasına veya bir kumarhanenin paranızı alıp oyun çipine dönüştürmesine benzetebilirsiniz. Cüzdan, tuttuğu tokenleri size borçlu olur ve bunları bu sırada kendi amaçları için kullanabilirler.
İkinci olarak, para borsalar gibi merkezileştirilmiş bir üçüncü tarafta depolanmış olduğu için, herkesin fonu kısmen veri ihlallerine veya hacklemelere biraz açık duruma gelebilir. Pek çok platform kişisel verileri ve özel bilgileri tuttuğu için, bunlar hackerler gibi kötü niyetli aktörlerin birincil seviyede hedefi olurlar. Tabii ki tüm bunlar, hangi spesifik kripto borsasını seçtiğinize bağlı olur—bazılarının diğerlerinden daha iyi güvenlik önlemleri olacaktır. Yine de, genele bakıldığında kripto alanı, platformların bu problemlerin farkına varıp gerekli önlemleri alması için yetecek seviyede gelişmiş haldedir.
Bu tür cüzdanları kullanmanın son dezavantajı, bunların İnternet’e bağımlı olmasıdır.. Kısaca anlatmak gerekirse, internet erişiminiz olmaması durumunda fonlarınıza erişemezsiniz.
Gözetimsiz cüzdanlar
Gözetimsiz bir cüzdan kullanmanın ilk avantajı, eşsiz anahtarınıza sahip olmanızdır, yani yalnızca siz paranıza erişim sahibi olursunuz. Bir işlemin gerçekleşmesi için, bu işlemi özel anahtarlarınızı kullanarak sizin onaylamanız gerekecektir.
İkinci olarak da daha düşük veri ihlali ve hackleme riski söz konusu olur. Herkes kötü niyetli saldırılara karşı bir hedef olabilecek olsa da, cüzdanınızdaki paranın tutarı, merkezileştirilmiş borsalarda tutulanlara göre göreceli olarak küçüktür—bu durum da fonlarınızın hedef alınmasını daha düşük olasılık haline getirir.
Paranız ve özel anahtarlarınız üzerinde tam kontrol sahibi olacağınız için, anında çekimler mümkün hale gelir çünkü üçüncü taraflarca uygulanan muhtemel gecikme sürelerini ortadan kaldırır.
Son olarak da, Fonlarınıza erişmek için bir Internet bağlantısına ihtiyaç duymazsınız. Bazı gözetimsiz cüzdanlara bir İnternet bağlantısı olmaksızın erişilebilir, bu da fonlarınıza herhangi bir yerden herhangi bir zamanda erişiminize izin verir.
Şimdi hadi bu türde cüzdanları kullanmayla gelen bazı dezavantajlar hakkında konuşalım.
Bunlardan ilki, size destek sağlayacak bir müşteri hizmetlerine erişiminizin olmamasıdır. Her şeyi kendiniz yönettiğiniz için, herhangi bir şeyin yanlış gitmesi durumunda bunun sonuçlarıyla baş başa kalırsınız. Tek bir yazım hatası, fonlarda bir kayıp anlamına gelebilir ve bu hatayı geri almanın herhangi bir yolu yoktur.
Paranız üzerinde tam kontrol sahibi olma fikri çekici görünse de, bu durum sizin tek olduğunuz ve fonlarınızdan sorumlu olduğunuz sonucunu doğurmaktadır. Bu durum özellikle yeni başlamış olmanız durumunda gerçek olacaktır. Gözetimsiz bir cüzdan kurmak sizin için rahat gelmeyebilir, hatta bunlardan birine para göndermek bile öyle gelebilir. Bu, teknik olarak zor olmasa da, süreç yorucu olabilecektir.
Son dezavantaj ise anahtarlarınızı kaybederseniz paranızı kaybedeceğiniz gerçeğidir. Bu türde cüzdanlar insan hatasına karşı hassastır, bir başka deyişle tüm paranızı içinde barındıran fiziksel cüzdanı kaybeder veya hasar görmesine izin verirseniz ve gizli anahtarlarınızı bir başka yerde not etmemiş olursanız, bunu geri almanın gerçekten de bir başka yolu yoktur.
Anahtarı sizin değilse, sizin koininiz değildir: Açıklaması
“Sizin anahtarlarınız değilse sizin koininiz de değildir” gözetimli ve gözetimsiz cüzdanlar arasındaki farkı açıklamak için yaygın olarak kullanılan bir deyimdir: özel anahtarlarınıza sahip değilseniz, teknik olarak bunlar sizin koinleriniz değildir.
Diyelim ki Robinhood üzerinden Bitcoin alıyorsunuz. Teknik olarak satın aldığınız koinler size ait değildir. Bunun yerine, ne kadar BTC satın aldığınıza bağlı olarak platform size belirli bir tutarda para borçlanmış olur. Aynı durum PayPal Üzerinde Bitcoin için de geçerlidir.
Ancak, yaygın bir yanlış anlama, bunun dünyadaki en kötü şey olduğudur—başka birilerinin anahtarlarınızı elinde bulundurması, paranızın tehlikede olduğu anlamına gelmez. Son zamanlardaki gözetimli cüzdanlar, kendi cüzdanlarını ve kullanıcı arayüzlerini, kullanımı daha kolay ve çok daha güvenli olması sağlanacak şekilde yükseltmiş bulunmaktalar.
Örnek olarak Paxful Cüzdanını alabiliriz. Teknik olarak, cüzdan hizmeti sağlayıcımız olan BitGo, sizin özel anahtarlarınızı tutmaktadır—bunları indiremezsiniz ama en azından BitGo işinde en iyilerinden biri olduğu için bunların iyi ellerde olduğunu bilirsiniz. Ek olarak, paranızı güvende tutmak için sistemler oluşturmuş haldeyiz—yüksek güvenlikli işlem emaneti hizmetleri, iki faktörlü kimlik doğrulama ve son teknoloji blok zincir analiz araçları, şüpheli aktiviteleri belirleyebilir. Buna ek olarak, Paxful dışındaki herhangi bir kripto cüzdanına da kripto para gönderebilir ve bunlardan gönderi alabilirsiniz.
Gözetimli cüzdanlardan uzak kalmak zordur çünkü bunlar başlangıçtaki kişiler için daha kullanıcı dostudur. Kripto paraların farklı yönlerini anlamak, başlangıçtaki kişilerin kafalarına oturması için yeterince zordur. Gözetimli cüzdanlar bunu biraz daha kolay hale getirir. Buna ek olarak, çoğu gözetimli cüzdanlar artık banka uygulaması gibi görünmektedir ve bu sayede kullanıcı arayüzlerinin gözetimsiz cüzdanlardan daha tanıdık görünmeleri sağlanmaktadır.
Gözetimli mi, gözetimsiz mi
Gözetimli ve gözetimsiz cüzdan arasında seçim yapmak, kripto para alım satımına başlama öncesinde almanız gereken kritik kararlardan biridir. Bazıları gözetimli borsa hesapları kullanır, başkaları gözetimsiz cüzdanları kullanır, ve bazı başkaları da bunların bir kombinasyonunu kullanır. Sonuçta seçim size aittir.