Chúng ta đã quen với việc sử dụng tiền pháp định từ khi còn nhỏ, tuy nhiên loại tiền tệ này được một thực thể duy nhất kiểm soát, đó chính là các ngân hàng trung ương trong hầu hết các trường hợp. Bởi tiền pháp định là loại tiền tệ tập trung, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu cố gắng tự in tiền.
Khi hiểu được sự khác biệt này, quan điểm của bạn về Bitcoin (BTC) thực sự thay đổi. Bitcoin tạo ra một hệ thống hoàn toàn mới, một mô hình mà trong đó tiền tệ có tính phi tập trung, không hề bị ràng buộc bởi thực thể duy nhất nào. Do tính phi tập trung của Bitcoin, những ai sở hữu máy tính hiệu suất cao đều có thể tạo ra bitcoin chỉ bằng cách hoạt động tích cực trong cộng đồng.
Đây là sự chuyển dịch mô hình mang tính cách mạng và vẫn còn rất nhiều người đang cố gắng thích nghi với nó. Trong bối cảnh đồng tiền này ngày càng trở nên phổ biến hơn, các cơ quan pháp lý, cơ quan thực thi pháp luật và cơ quan thuế vẫn gặp khó khăn trong việc đưa Bitcoin vào các khuôn khổ pháp lý và quy định hiện hành.
Vậy câu hỏi cần đặt ra là: bitcoin có hợp pháp không?
Tại sao mọi người lại lo lắng về tính hợp pháp của Bitcoin
Nhà chức trách có nhiều lý do để hành động thận trọng trong vấn đề này. Đó đều là những sự lo ngại có căn cứ, hãy thử phân tích chúng.
Lý do đầu tiên và đơn giản nhất là nhà chức trách vẫn cố gắng hiểu cơ chế hoạt động của Bitcoin. Tất cả chúng ta có thể thừa nhận rằng Bitcoin có mô hình đường cong học tập, bởi vậy thật khó có thể đề đạt và ban hành những luật lệ và quy định với thứ gì đó bạn chưa thực sự hiểu rõ.
Mối quan ngại chính của nhà chức trách là họ có thể sẽ tạo ra một cộng đồng không thể kiểm soát, cụ thể là các sàn giao dịch và tính bảo mật của các khoản tiền. Nhiều sàn giao dịch có trụ sở tại Hoa Kỳ bắt buộc phải được quản lý mới có thể đi vào hoạt động, điều này dẫn tới sự ra đời của nhiều sàn giao dịch thay thế ở nước ngoài để phục vụ nhu cầu của nhà đầu tư. Chính điều này đã gây ra lo ngại cho nhiều cơ quan quản lý.
Tiếp theo, có hai sự cố làm chấn động giới bitcoin, khiến các nhà quản lý đặc biệt quan ngại, đó là Mt. Gox và Silk Road. Từ hai sự cố này, người ta nhìn nhận ra hai vấn đề lớn: chủ sở hữu bitcoin có thể bị lừa đảo và người dùng sử dụng tài sản điện tử vào hoạt động trái phép.
Vào năm 2014, một trong những sàn giao dịch bitcoin nổi bật nhất là Mt. Gox đã đệ đơn phá sản vì các vấn đề kỹ thuật và hành vi đánh cắp 774.000 bitcoin từ người dùng của họ. Mặt khác, Silk Road là một nền tảng chợ đen ra đời vào năm 2011, được biết tới là nền tảng cho phép các hoạt động giao dịch ma túy bất hợp pháp và rửa tiền thông qua bitcoin.
Hai nền tảng này cùng tạo ra tiếng xấu cho Bitcoin. Chúng làm các nhà chức trách phiền não và làm giảm tính hợp pháp của Bitcoin hơn nữa.
Tính hợp pháp của Bitcoin ngày nay (và vai trò của bạn trong việc sử dụng chúng)
Sự phát triển và hoàn thiện qua thời gian của Bitcoin đã giải quyết tất cả những quan ngại đáng sợ trên. Để ngăn ngừa những sự cố như vậy xảy ra một lần nữa, nhiều giao thức bảo mật đã được sử dụng để đảm bảo an toàn cho chủ sở hữu bitcoin và các cơ quan quản lý cho phép sử dụng loại tài sản điện tử này.
Trong hầu hết các trường hợp, tính hợp pháp của bitcoin phụ thuộc nhiều vào nơi bạn sinh sống và mục đích sử dụng chúng.
Mặc dù bitcoin hợp pháp ở nhiều nơi trên thế giới, vẫn còn có một số nơi không cho phép sử dụng loại tiền tệ này.
Vai trò của bạn trong việc sử dụng bitcoin cũng sẽ quyết định tới tính hợp pháp của chúng. Ví dụ, hãy thử xem cách bitcoin được quy định tại Mỹ.
Mua hàng hóa và dịch vụ
Vào năm 2013, Mạng lưới Thực thi Luật pháp về Tội phạm Tài chính (FinCEN) của Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã phân loại Bitcoin là “tiền ảo phi tập trung có thể quy đổi”. Họ cũng ban hành hướng dẫn có nội dung rằng: “một người tạo ra tiền ảo có thể quy đổi và sử dụng chúng để mua hàng hóa thực/ảo và dịch vụ được xem là một người dùng tiền tệ ảo có thể quy đổi và không cần tuân theo quy định như một dịch vụ chuyển tiền”, và bởi vậy vẫn nằm trong khuôn khổ pháp luật.
Bitcoin như một công cụ đầu tư
Hoạt động mua bitcoin có hợp pháp tại Mỹ không? Thể theo cùng hướng dẫn được FinCEN phát hành, việc mua bitcoin là hoàn toàn hợp pháp. Nhiều sàn giao dịch có trụ sở tại Mỹ phải hoạt động theo quy định và vì vậy, họ yêu cầu người dùng tuân thủ các chính sách chống rửa tiền và KYC (thấu hiểu khách hàng).
Bạn có thể mua miễn là đã xác minh ID cho tài khoản của mình.
Chấp nhận hình thức thanh toán bằng BTC cho doanh nghiệp của bạn
Giả sử bạn đang điều hành tốt một doanh nghiệp thì việc chấp nhận các khoản thanh toán bằng BTC là hoàn toàn hợp pháp đối với cả doanh nghiệp lớn và nhỏ. Hãy lưu ý rằng bạn cũng có thể cần cân nhắc về các khoản thuế khi thanh toán với BTC.
Tính hợp pháp lệ thuộc
Không có câu trả lời chính xác nào cho câu hỏi: “bitcoin có an toàn và hợp pháp không?”
Mặc dù bitcoin chắc chắn là vô cùng an toàn, tính hợp pháp của loại tiền này lệ thuộc vào nơi bạn sinh sống, bạn là ai và bạn sử dụng chúng để làm gì. Tại các quốc gia phát triển, bitcoin thường được coi là đồng tiền hợp pháp. Tuy nhiên với các quốc gia mới nổi thì điều này không phải lúc nào cũng đúng.
Kết luận rút ra là để xác định tính hợp pháp của bitcoin thì bạn cần phải xem xét tới luật lệ và quy định của chính quốc gia của mình. Trước khi tham gia vào bất cứ giao dịch bitcoin hay tiền điện tử nào, hãy đảm bảo rằng nhà chức trách của bạn không coi những hoạt động đó là hành vi phạm tội. Thậm chí bạn có thể còn muốn tìm kiếm những lời khuyên về mặt pháp lý từ luật sư của mình.
Thật đáng tiếc khi không phải tất cả mọi người đều thấy được tiềm năng của các tài sản điện tử như bitcoin, tuy nhiên chúng ta cũng cần cho các quốc gia thời gian và không gian riêng để họ có thể tiếp nhận loại tiền tệ này và chấp thuận chúng khi đã sẵn sàng. Sau cùng thì mục đích của tài sản điện tử cũng chỉ để bảo vệ người dùng khỏi việc bị lừa đảo và các hoạt động bất hợp pháp.
Mong rằng những quốc gia đã cấm bitcoin và các loại tiền điện tử khác sẽ có cơ hội nhìn nhận được những lợi ích tiềm tàng mà chúng có thể mang lại, ví dụ như hỗ trợ những người không có tài khoản ngân hàng và không thể tiếp cận với các dịch vụ tài chính. Tuy nhiên cho tới thời điểm đó, chúng ta chỉ có thể cho họ không gian và thời gian để thích nghi với loại tiền tệ này. Tình huống này cũng giống câu nói: “Thành Rome không được xây dựng trong một ngày”. Còn rất nhiều thời gian và chúng ta sẽ chờ đợi tới thời điểm tất cả các quốc gia đều sẵn sàng.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin cung cấp trong bài viết không nhằm mục đích cung cấp những tư vấn pháp lý.