Bizler itibari para birimlerini kullanarak büyüdük, ama bunlar genellikle tek bir varlık tarafından kontrol edilirler—çoğu durumlarda bu, merkez bankaları olur. İtibari para birimleri merkezileştirilmiş olduklarından, kendi paranızı basmayı deneseniz büyük ihtimalle hapsi boylarsınız.
Bunu göz önünde bulundurduğunuzda, Bitcoin (BTC) hakkında düşünceleriniz gerçekten değişecek. Bitcoin yepyeni bir sistem oluşturmuştur, bu sistemde para birimi merkezi değildir—yani tek bir kuruma bağlı değildir. Bitcoin’in merkezi olmayan doğası sayesinde, güçlü bilgisayarlara sahip insanlar, toplulukta aktif olmak suretiyle koinler üretebilmektedirler.
Bu, pek çok insanın halen daha kafalarında yerleştirmeye ve anlamaya çalıştıkları bir büyük paradigma kaymasıdır. Bitcoin’in popülerliği arttıkça, yasal düzenleyiciler, kolluk kuvvetleri ve vergi otoriteleri, halen daha mevcut yönetmelikler ve yasal çerçeveler bağlamında Bitcoin’in yerinin neresi olduğunu çözümlemekte kafa karışıklığı yaşamaktadır.
Bu yüzden bu noktada sormamız gereken soru şudur: Bitcoin yasal mı?
İnsanlar neden Bitcoin’in yasallığı konusunda endişeli
Yetkili kuruluşların bu konuda yavaş hareket etmesinin ardında birkaç sebep mevcuttur. Bu endişeler makul endişeler, bu yüzden hadi bunları incelemeye alalım.
İlk ve en basit sebep, yetkililerin halen daha Bitcoin’in nasıl çalıştığını anlamaya çalışıyor olmalarıdır. Bitcoin’i öğrenmenin biraz zaman alıcı bir mesele olduğunu itiraf etmemiz gerek, bu durumda tam anlayamadığınız bir konu hakkında yasalar ve yönetmelikler yapmanın zorlu bir görev olacağını hepimiz anlayabiliyoruz.
Burada yetkililerin temel endişesi, borsalardan insanların fonlarının güvenliğine kadar uzanan bir şekilde kontrol edilemeyen bir finansal bir topluluk yaratmaktır. Pek çok ABD-tabanlı borsaların yönetmeliklerle düzenlenmesi zorunlu olduğundan, alım satımcı ve yatırımcılar için pek çok yabancı alternatifler mevcut hale getirilmiş olup, bu durum düzenleyici otoritelerde endişelere yol açmaktadır.
Ayrıca, yasal düzenleyicilerin endişeli olduğu iki ünlü olay söz konusudur: Mt. Gox ve Silk Road. Bu iki olay, BTC biriktirenlerin dolandırılmasını ve insanların yasa dışı aktiviteler için dijital varlıkları kullanmalarını mümkün hale getirmiştir.
2014 yılında, en önde gelen BTC borsalarından biri olan Mt. Gox, teknik sorunlar ve kullanıcılarına ait olan 744.000 Bitcoinin çalınmasını takiben iflas başvurusunda bulunmuştur. Diğer taraftan, Silk Road, 2011 yılında açılan bir kara borsa platformu olup, Bitcoin kullanarak yasa dışı uyuşturucu işlemlerini ve kara para aklama aktivitelerini gerçekleştirmeye sunuculuk yapması ile bilinmekte idi.
Bu ikisi birlikte Bitcoin ve diğer kripto paraların adını kirletmiş platformlardır. Bunlar pek çok yetkili otoritede endişelere yol açmış ve Bitcoin’in yasallığını daha da ileri seviyede grileştirmiştir.
Bitcoin’in günümüzdeki yasallığı (ve kullanmada sizin rolünüz)
Endişeler ne kadar korkutucu olursa olsun, Bitcoin’in gelişimi ve olgunlaşması, bunların tamamı dikkate alınarak gerçekleşmiştir. Bu tür sorunların asla tekrar oluşmasına izin vermemek adına, BTC biriktiren ve tutanların yanı sıra bu dijital varlıkların kullanımına izin veren yetkili organların güvenliğinin sağlandığından emin olmak için pek çok güvenlik protokolü uygulamaya konmuştur.
Çoğu durumda, Bitcoin’in yasallığı, nerede olduğunuza ve bunu ne için kullandığınıza yüksek ölçüde bağlı olacaktır.
Bitcoin, dünya çapında pek çok yerde yasal olsa da kullanımına izin verilmeyen bazı yerler halen daha söz konusudur.
Bitcoin’i kullanmadaki rolünüz de yasallığını belirlemede bir faktör olacaktır. Örneğin, ABD’de yasal olarak nasıl düzenlendiğine bir göz atalım.
Ürün ve hizmetler satın almak
2013 yılında, ABD Hazine Bakanlığı’na bağlı Mali Suçlar Denetleme Ağı (FinCEN), Bitcoin’i “dönüştürülebilir, merkezi olmayan bir sanal para birimi” olarak sınıflandırmıştır. Ayrıca bir kılavuz yayınladılar ve burada “bu dönüştürülebilir sanal para birimini oluşturan ve gerçek veya sanal ürünler satın almak için bunu kullanan kişiler, bu dönüştürülebilir sanal paranın bir kullanıcısı olarak sayılır ve bir para ileticisi olarak yönetmeliklere tabi tutulmaz,” şeklinde belirtip bunların yasalar dahilinde bir davranış olduğunu belirttiler.
Bir yatırım aracı olarak Bitcoin
ABD’de Bitcoin satın almak yasal mı? FinCEN tarafından yayınlanan aynı kılavuza göre, Bitcoin satın almak da tamamen yasaldır. ABD-merkezli pek çok borsa, yönetmeliklere tabi şekilde düzenlenmiş haldedir ve kullanıcılarının, para-aklama karşıtı ve Müşterinizi Tanıyın (KYC) politikalarına uymalarını zorunlu tutmaktadır.
Hesabınızın kimlik doğrulaması tamamlanmış olduğu sürece satın alabilirsiniz.
Şirketiniz için BTC’yi ödeme olarak kabul etmek
İyi doğada bir şirket işlettiğinizi düşünürsek, hem büyük, hem de küçük işletmeler için, ürün ve hizmetleriniz karşılığında BTC’yi bir ödeme yöntemi olarak kabul etmek yasaldır. Bu noktada Bitcoin vergisi konularını da dikkate almanız gerekecek olabilir.
Yasallık, koşullara bağlıdır
Şu soruya herhangi bir otomatik cevap yoktur: “Bitcoin güvenli ve yasal mı?”
Bitcoin’i kullanmak kesinlikle güvenli olsa da, yasallığı konusu dünyanın neresinde olduğunuza, kim olduğunuza ve bununla neler yaptığınıza bağlıdır. Gelişmiş ülkelerde Bitcoin genellikle yasaldır. Ancak, yükselen piyasalarda bu durum önemli ölçüde değişkenlik göstermektedir.
Bundan çıkaracağımız ana ders, kendi ülkenize özel yasalara bakmanın önemli olduğudur. Herhangi bir Bitcoin veya kripto para işlemlerine dahil olmadan önce, ülkenizdeki otoritelerin bunu bir kriminal suç olarak görmediğinden emin olmak hayati öneme sahiptir. Yasal danışmanınızdan bu konuda danışmanlık almak bile isteyebilirsiniz.
Tabii ki herkesin Bitcoin gibi dijital varlıkların potansiyelini göremiyor olması üzücü; ama bizim yapmamız gereken, hazır hale gelmelerine kadar her bir ülkeye gereken süreyi tanıyıp kurallarına uymaktır. Sonuçta yapmaya çalıştıkları şey, temelde insanların dolandırılmasını ve yasa dışı faaliyetlerin gerçekleştirilmesini engellemektir.
Umarız Bitcoin ve diğer kripto paraları yasaklayan ülkelerin, bunların faydalarını görmek için bir şans edinmesi mümkün hale gelir—örneğin bankaya erişimi olmayan veya az erişimi olan kişilere yardım etme fırsatı teşkil etmesi gibi. Ancak bu gerçekleşene kadar yapmamız gereken şey, sakin olmak ve kendi başlarına bu gerekenleri yapmaları için kendilerine alan açmaktır. Bu durumda aklımıza şu deyim bile gelebilir: “Roma bir günde kurulmadı.” Zamanımız çok ve tüm dünya hazır hale gelene kadar bekliyor olacağız.
Sorumluluk reddi: Burada sağlanan bilgiler yasal tavsiye değildir ve böyle olması amaçlanmış bilgiler de değildir.