En önemli varlıklarınızı nereye koyduğunuzu unutmanız çok can sıkıcı değil mi? Telefonunuz, cüzdanınız, gözlükleriniz ve doğum sertifikanız gibi şeyler—liste uzayıp gider. Fiziksel nesnelerin yanı sıra asla kaybetmenizi istemeyeceğimiz bir şey daha var:  Bitcoin cüzdanınızın şifresi. “Olabilecek en kötü şey ne ki?” Bunu söylemek bile can sıkıcı ama eski Bitcoin cüzdanınızı—ve içindeki fonları—asla görememeniz ihtimaller dahilinde olabilir. 

Ancak, Bitcoin Cüzdanımı Bulmama Yardım Et Kulübü (bu ismi biz şimdi uydurduk, internette aramaya uğraşmayın) üyesi olmanız halinde bu umutsuz gruptan çıkıp kayıp koinlerinize kavuşmanızı sağlamak için elimizden geleni yaparız. Ama bunun öncesinde hadi kayıp Bitcoin cüzdanlarınızı nasıl kurtarmaya çalışmamalısınız konusunu ele alalım.

İnsanların kayıp BTC’lerini kurtarmak için yaptıkları şapşalca şeyler

İnsanların Bitcoin cüzdanlarının veya özel anahtarlarının kaybolmasının pek çok sebebi olabilir—cihaz kaybetmek, donanımda teknik problemler veya sahibinin unutkanlığı, dikkatsizliği veya sakarlığı gibi. Sebep ne olursa olsun, kayıp Bitcoin cüzdanınızı bulmak için kendinizi şunları yapıyor halde iken bulmamanızı umarız.

  • Toksik bir katı atık depolama sahasına dalmak 

“Dalma” kelimesini abartı amacıyla kullanmış olabiliriz ama toksik çöp depolama sahası ile ilgili söylediklerimiz gerçektir. 2013 yılında İngiltere’de oturan bir BT çalışanı olan James Howell, Newport, Güney Galler’deki bir katı atık depolama sahasına gidecek şekilde yalnışlıkla hard diskini çöp kutusuna atmıştır. Ve bu sayede kazara ne kadar mı çöpe attı? 7.500 BTC—yani makale yazılırken BTC’nin fiyatı ile hesaplandığında 240 milyon USD gibi bir rakamdan bahsediyoruz. 

Tabii ki Howell, bu hard diski 350.000 ton atığın arasında aramayı son derece ümitsizce aramayı istemekte idi. Ama maalesef Newport Şehir Konseyi, katı atık depolama sahasının halka açık olmaması ve buraya girmenin suç sayılacağı gerekçesiyle buna izin vermedi. Cidden üzücü bir haber.

  • Bir kodlama uzmanının BTC kasanızı hacklemesine izin vermek 

2017 yılında, eski Wired editörü Mark Frauenfelder, şifresinin yazılı olduğu turuncu kağıt parçası ortadan kaybolduğunda 15 yaşındaki bir “kodlama uzmanını” kendi Bitcoin kasasını hacklemesi için işe aldı. Bu ergen, Frauenfelder’e bilgisayarını nasıl hackleyip şifreyi nasıl görebileceği ile ilgili talimatlar içeren videoyu gönderdikten sonra bu iş için 3.700 USD değerinde BTC ödeme aldı.

Şans eseri bu işe yaradı! Frauenfelder, genç adamın talimatlarını takip ettiğini ve bir dizi metni kopyaladığını belirtti. “PIN birden görünür hale geldi. Aylarca süren ve ruhumu ezen gergi, omuzlarımdan çok büyük bir yük sonunda kalktı” diye sözlerini tamamladı. Çok başarılı bir kurtarma.

  • Hipnoterapiye başvurmak

Özellikle de zor kazandığınız paranıza erişiminiz için oluşturduğunuz şifreyi hatırlamaya çalışmanın ne kadar yorucu olabileceğini biliyoruz. Bu yüzden Bitcoin’in erken yıllarında bazı yatırımcılar şifrelerini unuttular ve hatırlayabilmek için hipnoterapiye başvurdular. Güney Carolina’da yaşayan hipnozcu James Miller, şifrelerini ve kaybolmuş cihazlarının yerlerini hatırlatmak üzere insanlara yardımcı olmak için bu fikri ortaya koymuştur. 

Sağladığı yardım ile “eski hatıralara erişim ve nereye koyduğunuzu hatırlama” hizmeti size 1 BTC artı “kurtarılan miktarın %5’i” kadar bir tutara mal olacaktır. 2017’den kalma bir makale, ücretlerinin “esnek” olduğunu belirtmiş olsa da, günümüzde hizmetleri için bu geçerli mi emin değiliz.

İstedikleri ve ihtiyaç duydukları şeyleri kurtarma konusu mevzu bahis olduğunda insanların ne kadar yaratıcı ve ısrarcı olabildiklerini görmekten dolayı büyük olasılıkla şaşırmış olabilirsiniz. “Denize düşen yılana sarılır” deyiminin de belirttiği gibi bir durum söz konusudur. Ama hali hazırda, şifrenizi kurtarmak için transa girmeniz gerekmeyecektir. 

Kayıp BTC’nizi anında nasıl kurtarabilirsiniz

How to recover your lost bitcoin the right way

Hadi işe koyulalım. Kayıp Bitcoin cüzdanınızı kurtarmanız için bazı pratik ipuçları aşağıda belirtilmiştir.

1. Adımlarınızı tersine şekilde takip edin

İhtiyaç duyduğunuz bilgiyi hatırlamak için geçmişe hızlı ziyaretler gerçekleştirmeniz gerekebilir. Buna kullandığınız Bitcoin cüzdanı türü , BTC hesabınıza bağlı e-posta adresi veya diğer iletişim detayları , güvenlik sorularına cevaplar,   potansiyel şifrelerin bir listesi ve oluşturduğunuzu düşündüğünüz PIN’ler bunlara dahildir.

Piyasada farklı türlerde kripto cüzdanları mevcuttur ve kayıp koinlerinizi veya özel anahtarlarınızı kurtarma yolunuz bu türe bağlı olacaktır.

  • Web cüzdanları – Bu Bitcoin cüzdanı türü İnternet erişimine ihtiyaç duyacağı için, tarama geçmişinizi kontrol edebilir ve web cüzdanı tedarikçinizin web sitesinin izlerini belirlemeye çalışabilirsiniz.
  • Mobil cüzdanlar – Telefonunuzdan bunu yanlışlıkla sildiyseniz, bunun için App Store veya Play Store içerisinden arama yapmayı deneyip tekrar indirebilirsiniz. 
  • Donanım cüzdanlar – Bunlar fiziksel cihazlar oldukları için aramayı evinizin odalarında, elbise dolaplarında, çantalarda, gizli zulalarda ve önemli belge ve eşyalarınızı tuttuğunuz başka benzeri yerlerde arayabilirsiniz. 
  • Masaüstü cüzdanlar Bilgisayarınız içerisindeki tüm dosyaları kontrol etmeyi deneyin. Ayrıca nadiren ziyaret ettiğiniz konumları da kontrol etmeniz gerekebilir. 
  • Kağıt cüzdanlar. Size yalan söylememizin anlamı yok—bu seçenek, yerini tespit etmenin en zor olduğu seçenektir. Özel anahtarlarınızı bir not defterine not etmiş veya kağıt cüzdanınızı bir klasöre veya kitabın arasına sıkıştırmış olabilirsiniz. Depolama kutularınıza, eski klasörlerinize, çantalarınıza, çekmecelerinize ve kitap raflarınıza iyice göz atmayı deneyebilirsiniz.

2. Mevcut kurtarma araçlarınızı gözden geçirin

Donanım veya yazılım arızası sebebiyle Bitcoin cüzdanınızı kaybettiyseniz, kripto cüzdanınızın tamamen kullanılamaz hale gelmemiş olma gibi bir ihtimal mevcuttur. Diyelim ki bilgisayarınız birden kafayı yedi ve çöktü; bundan dolayı veri kaybı yaşama ihtimaliniz söz konusudur elbette. Ama umudunuzu kaybetmeyin! Onlarca yıldır piyasada bulunan ve bozuk verilerinizi veya arızalı yazılım ve donanımlarınızı kurtarmaya yarayan araçlar mevcuttur. Bunu kendiniz yapamazsanız bunu yapabilecek bir uzmandan bu görevlendirmeyi yapacak şekilde hizmet almanız da mümkündür.

FinderOuter isimli araç, kayıp özel anahtar verilerini kurtarmak için tasarlanmış pek çok programdan biridir. BTC cüzdanınız veya özel anahtarınız halen daha ortalıklarda görünmüyorsa bu seçeneğe göz atabilirsiniz.

3. Yardım isteyin

Bu, mümkün olan en iyi seçenek olmayabilir ama bir teknoloji ustası değilseniz ve kripto dünyasının ne kadar komplike olabildiğini bilmiyorsanız, belki fintech alanındaki güvenilir arkadaşlarınızdan yardım alabilirsiniz. İlk başladığınızda kripto dünyasını yanınızdaki bazı arkadaşlarınızla keşfediyor idi iseniz, bu güvenilen arkadaşlarınıza, unuttuğunuz özel anahtarı veya kayıp BTC cüzdanını hatırlamanızda yardımcı olmalarını isteyebilirsiniz. 

Bu belki arkadaşlarınız karşısında sizi unutkan biri olarak gösterecektir ama en azından çok önemli olan bir şeyi hatırlamak için elinizden gelenin en iyisini yapıyorsunuz, bizce bunda utanılacak bir şey yok.

4. Bulunduğunda eski cüzdanınıza erişim

Kayıp cüzdanınıza geri kavuştuğunuzda, bunun derhal birkaç farklı kopyasını yedekleyin. Elinizde ne kadar BTC’nizin kaldığını belirlemek için Bitcoin Core adresini kullanabilirsiniz. Bitcoin parçaları bulduysanız, ya blok zincirin tamamını indirebilirsiniz—ki bu 300 gigabayt’ın üzerinde veri demektir— veya blockchain.com adresine gidip buradan alabilirsiniz. Tabii ki ikincisini tercih ederdik. 

Yapmanız gereken tek şey, bir hesap oluşturmak ve adresler bölümüne tıklamak, sonrasında BTC adreslerini içe aktarma için bir seçenek görünecektir. Özel anahtarlarınızı girmeniz sonrasında cüzdanınıza tekrar erişebilmeniz gerekir.

Kayıp Bitcoin cüzdanınızı bulmanın stresinden sakınmanın sırrı

Bunun yolları sonuçta bariz, roket bilimi değil—öncelikle mümkünse bunu kaybetmemeye özen gösterin. “Bu mümkün mü ki?” Tabii ki mümkün! Düzgün bir kripto depolama, sizi stresten, umutsuzluktan ve gereksiz endişelerden koruyacaktır. Ayrıca cüzdanınızı yedeklemeyi bir alışkanlık haline getirmeniz durumu da işe yarayacaktır. Bu sayede, BTC cüzdanınıza beklenmedik bir şeyler olması halinde dünyanız aniden durmayacaktır. 

İnternet üzerinde pek çok güvenli ve güvenilir dijital depolama olanağı bulabilirsiniz. Bu tamamen sizin ne kadar alana ihtiyaç duyduğunuza, koinlerinizi nasıl kullanmayı planladığınıza ve Bitcoin cüzdanınıza ve özel anahtarlarınıza nasıl iyi bakmak istediğinize bağlı olacaktır. Cüzdanı yanında olan şanslı kişiler arasında iseniz, şimdi hesabınızı güvenli hale getirmenizi sağlamaya yardımcı olacak en iyi uygulamalardan bazıları aşağıda verilmiştir.

Unutmayın, sürekli olarak cüzdanınızı ve özel anahtarlarınızı güvenli bir yerde tutun—kolayca hatırlayabileceğiniz bir yerde tuttuğunuzdan emin olmanız yeterli olacaktır!